TANIM
Eczane hizmetlerinde doktorlarca düzenlenen reçetelerde yer alan hazır ilaçları müşteriye sunan, hazırlanması gerekli ilaçları eczacı gözetiminde hazırlayan, laboratuvarda, ilaç sektöründe, ilaç depolarında ara eleman olarak çalışan kişidir.
GÖREVLER
Reçetede yer alan ilaçları hazırlayıp hastaya sunar, reçetede yazılı bilgileri hastaya iletir,
Reçetesiz satılan ilaçlar konusunda hastayı bilgilendirir,
Eczacıdan iş talimatı alır, işçi sağlığı ve güvenliğe ilişkin önlemler alır,
İlaç/İtriyat/Kozmetik Müstehzar/Medikal Malzeme eksiklerini tespit eder, eczacının direktifleri doğrultusunda raflanmasını sağlar, vitrin düzenlemesi yapar.
Ölçü ve tartı aletlerinin periyodik muayenesinin yapılmasını sağlar,
Her akşam eczane kapanırken “Nöbetçi Eczane” bilgisini eczanenin
vatandaşlara görünen bölümünde ilan eder,
Eczaneye gelen müşteriyi karşılar, gerekli durumlarda yapılacak ilk yardım konusunda eczacıya yardımcı olur,
Eczanenin laboratuar bölümünde kullanılan malzemenin temizliğini ve gerektiğinde sterilizasyonunu yapar.
Kişiye özel majistral ilaçların hazırlanması söz konusu olduğunda gerekli madde ve malzemeleri hazırlar, eczacı tarafından kontrol edildikten sonra banko üzerine çıkartılmasını sağlar,
İlaç hammadde temininde eczacıya yardımcı olur,
Eczanede kullanılan her türlü maddenin son kullanma tarihlerini periyodik olarak kontrol eder, eczaneye yeni giren malzemelerin fiyatlarını yasal kar oranını da dikkate alarak Eczacı ile birlikte belirler,
Kontrolü eczacı tarafından yapılan reçetelerin kapsamı içindeki ilaçları banko üzerine çıkartılmasına yardımcı olur,
Eczaneye ait her türlü faturayı keser, eczane iş ve işlemleri ile ilgili bilgisayar programını ve POS cihazını kullanır,
Eczanede çalışan yardımcı elemanlar arasında iş bölümü yapar ,
Provizyon sistemine reçetelerin kaydını yapar.
Reçeteyi kayıt defterine kaydeder.
Takip edilmesi gereken ilaçlarla ilgili reçetelerin kaydını tutar.
Eczanede bulunan belgelerin arşivini düzenler.
Eczanenin temizlik, düzen ve intizamından sorumludur.
Meslekle ilgili toplantı, seminer ve mesleki geliştirme eğitimlerine katılır.
MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER
Eczane Hizmetleri Teknikeri olmak isteyenlerin;
Kimya ve biyoloji alanlarına ilgili ve bu alanlarda başarılı
Sorumluluğunu bilen,
Dikkatli, tertipli ve düzenli,
Sözel iletişim kurma becerisine sahip,
Kimyasal maddelere karşı alerjisi olmayan kişiler olmaları gerekir.
ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
Eczane Hizmetleri Teknikerleri genellikle eczanelerde, devlet dairelerinin varsa eczane ile ilgili bölümlerinde ilgili bölümlerinde, bazen de ilaç fabrikalarında veya ilaç depolarında görev yaparlar. Çalışma ortamları temizdir. İlaçların yapısında bulunan kimyasal maddelerden kaynaklanan koku vardır. Eczanelerde görev yaparken insanlarla sürekli etkileşim halindedirler.
MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER
Meslek eğitimi meslek yüksek okullarının eczane hizmetleri önlisans programında verilmektedir. Ayrıca bu bölümün üniversitelerde uzaktan eğitimi de bulunmaktadır.
Mesleğin eğitimine girebilmek için,
- Lise veya dengi okul mezunu olmak,
- Meslek liselerinin “Kimya, Kimya Teknolojisi” alanından mezun olanlar “Eczane Hizmetleri” önlisans programına sınavsız geçiş için başvurabilirler. Ortaöğretim Başarı Puanları, okul türleri, Mesleki ve Teknik Eğitim Bölge’leri (METEB) ve mezuniyet yılları dikkate alınarak kontenjan dahilinde yerleştirilebilirler.
Meslek liselerin diğer alanlarından veya genel liselerden mezun olanlar/olacaklar kişilerin ÖSYM tarafından yapılan Yükseköğretime Geçiş Sınavına (YGS) girmeleri ve yeterli “YGS-2“ puanı almaları gerekir.
EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ
Mesleğin eğitimi liseden sonra 2 yıldır. "Eczane Hizmetleri Programı" uzun süredir “Eczane Teknikerliği” olarak da isimlendirilen iş alanının yeni adıdır. 2 yıllık (4 yarıyıl) eğitim süresince öğrenciler aşağıdaki dersleri alır.
1.Yarıyılda; Matematik ve Uygulamaları, Temel Kimya, Biyolojiye Giriş, Mikrobiyolojiye Giriş, Bilgisayar Uygulamaları I (Teorik-Uygulamalı) Türk Dili (I), Y. Dil, Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi)
2. Yarıyılda; Eczane İşletmecisi ve Muhasebe, Bilgisayar Uygulamaları II (Teorik-Uygulamalı) Biyokimyaya Giriş, Türk Dili (II), Y. Dil
3. Yarıyılda; Halkla İlişkiler, Temel İlaç Bilgisi, Bitkisel Ürünler (Teorik-Uygulamalı) , İnsan İlişkileri, İlaç Şekilleri I (Teorik-Uygulamalı),
4. Yarıyılda; İlk Yardım, Yasalar ve Mesleki Etik, Halk Sağlığı, İlaç Şekilleri II(Teorik-Uygulamalı), Kozmetik Ürünler, Ayrıca, 8 hafta (240 saat) bir eczanede staj yapma zorunluluğu bulunmaktadır.
Eğitimini tamamlayarak mezun olanlara ön lisans diploması ve “Eczane Hizmetleri Teknikeri” unvanı verilir.
ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
Meslek elemanları kamu ve özel kuruluşlarda çalışabilmektedirler. Kamu ve özel eczanelerde, hastanelerde, medikal sektörde ve ilaç sektörünün çeşitli alanlarında çalışabilirler. Ülkemizde bulunan yaklaşık 24.000 eczane ile ilaç hizmet sektörünün çeşitli noktalarında (kamu ve özel hastane eczaneleri, ilaç ve sağlık ürünleri dağıtım kanalları, ilaç fabrikaları vb) çalışma olanağı olan iş yerlerinde eğitimli yardımcı eleman olarak görev yapabilir.
BURS, KREDİ VE ÜCRET DURUMU
Meslek eğitimi boyunca isteyen öğrenciler Kredi ve Yurtlar Kurumu öğrenim ve harç kredisi ile öğrenci yurtlarından faydalanabilirler. Kamu sektöründe istihdam edilenler, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa tabidir. Teknik hizmetler sınıfında 10. derecenin 2. kademesi ile göreve başlarlar. Maaşları her yıl bütçe kanununa göre belirlenmektedir. Özel sektörde görev yapan teknikerlerin ücretleri firmalara göre değişmekle birlikte, ilk işe başlayışta net asgari ücret kadar olmaktadır. Çalışılan süre arttıkça ve verilen hizmetin niteliğine göre ücret de artmaktadır.
MESLEKTE İLERLEME
Eczane Hizmetleri ön lisans programını başarı ile bitirenler ÖSYM tarafından açılan Dikey Geçiş Sınavında başarılı oldukları takdirde “Kimya ve Kimya Mühendisliği” lisans programlarına dikey geçiş yapabilirler.
Yararlanılan kaynaklar;
www.iskur.gov.tr
www.mersin.edu.tr
Meslek Yüksekokulları ile Açık Öğretim Ön lisans Programları Mezunlarının Lisans Öğrenimine Dikey Geçiş Sınavı (DGS) 2010 Kılavuzu